Warm water wordt vanaf zo’n 2 kilometer diepte opgepompt. Op dit moment onderzoeken verschillende experts of het bedrijventerrein in Mijdrecht verwarmd kan worden door aardwarmte. Wij spraken met 3 betrokken experts: Wim van der Laan van Architecten- en ingenieursbureau H.W. van der Laan, Nico Kuipers van Tullip Energy en Paul Speek van SC Johnson Europlant.

Wim van der Laan van Architecten- en ingenieursbureau H.W. van der Laan: “Ons bedrijf is al meer dan 40 jaar gevestigd in De Ronde Venen. Wij hebben veel lokale projecten en voelen een grote lokale betrokkenheid. Om die reden hebben wij ons ook aangesloten bij een club lokale ondernemers die zich inzet voor verduurzaming, Duurzaamheidpartners De Ronde Venen. Ook ben ik bestuurslid-projecten van Ondernemersvereniging Vereniging Industriële Belangen (VIB) De Ronde Venen. Projecten binnen ons architectenbureau hebben bijna altijd een relatie met de omgeving om ons heen. Daarom zoeken wij naar de best mogelijke manier om ze op elkaar aan te laten sluiten. De energietransitie, de omslag naar het gebruik van meer duurzame energie, leek zich vooral te richten op het gebruik van zonnepanelen en windmolens. Beide oplossingen hebben een grote invloed op de omgeving. Voor ons reden om nadrukkelijk aandacht te vragen voor andere energiebronnen met een minder grote invloed op het landschap. In dit geval dus geothermie.”  

Nico Kuipers van Tullip Energy: “Tullip Energy is een geothermie operator in Nederland en ontwikkelt en realiseert projecten. In De Ronde Venen werken we aan een haalbaarheidsstudie voor het leveren van geothermische warmte aan het bedrijventerrein Mijdrecht. De samenwerking die er is met de ondernemers, samengekomen in de werkgroep Duurzaam ondernemen, en de gemeente maakt dit project bijzonder.”

Milieuspecialist Paul Speek van SC Johnson Europlant: “Wij zijn gevestigd op het bedrijventerrein in Mijdrecht en hebben al eerder contact gehad met Nico van Tullip Energy. SC Johnson Europlant heeft in 2010 al een onderzoek laten uitvoeren naar de mogelijkheden en toepasbaarheid van geothermie voor haar bedrijfsvoering. SC Johnson heeft in 2019 het manifest Duurzaamheidpartners De Ronde Venen ondertekend. Zelf maak ik deel uit van de Werkgroep Duurzaam ondernemen en maak ik mij sterk voor geothermie. Ons hoofdkantoor in Amerika heeft aangeven dat zij onze vestiging als een belangrijke productielocatie zien en stuurt aan op zoveel mogelijk CO2-vrije productie.”

Altijd beschikbare en onzichtbare energiebron

Kuipers: “Kijk, die wens sluit perfect aan bij het gebruik van aardwarmte. Geothermie is een goede duurzame oplossing voor het bedrijventerrein, omdat deze energiebron altijd beschikbaar is en niet afhankelijk is van weersinvloeden. Daarnaast heeft het een kleine footprint (dit is de impact op het milieu door uw persoonlijke uitstoot van koolstofmonoxide en andere broeikasgassen) aan het oppervlak en is het minder zichtbaar dan bijvoorbeeld een windmolen of een zonneveld.”

Van der Laan: “Inderdaad, dat is 1 van de belangrijkste voordelen. De Ronde Venen ligt midden in het Groene Hart. Dat vraagt ook om een andere aanpak van de energietransitie en het opwekken van energie. De oplossingen moeten afgestemd worden op het bijzondere landschap. Geothermie lijkt de goede eigenschappen te hebben om altijd duurzame energie te leveren zonder grote gevolgen voor de omgeving.”

Speek: “Ja, het grote voordeel van geothermie is de constante toevoer van energie; of het nu dag of nacht is, welk seizoen of weertype dan ook. Voor een productiebedrijf als Europlant is dat extreem belangrijk. Onze fabriek kan het zich niet permitteren stil te vallen als gevolg van energie-uitval.”

Meer mensen zien de voordelen van geothermie door duidelijke uitleg

Kuipers: “De samenwerking en betrokkenheid van de ondernemers en de gemeente zijn zeer belangrijk om dit project succesvol te maken.”

Van der Laan: “Jazeker, het creëren van draagvlak bij ondernemers en andere stakeholders zijn van groot belang. Om die reden is ook de VIB aangesloten. Via nieuwsbrieven en bijeenkomsten informeren wij ondernemers en vragen wij hen om  mee te denken.”

Speek: “Communicatie is inderdaad uitermate belangrijk voor het succes van dit project. Helder communiceren over de techniek, vooral het CO2-vrije aspect, en de betrouwbaarheid van de energievoorziening. Deelnemende partijen moeten overal goed van op de hoogte zijn, want het gaat om een kapitaalintensieve investering die wordt terugverdiend als veel partijen meedoen.”

Van der Laan: “Goede communicatie met de inwoners van de gemeente De Ronde Venen is ook van groot belang. We moeten duidelijk maken dat geothermie een veilige en duurzame wijze van energiewinning is, met voor onze omgeving als groot voordeel een minimale invloed op het mooie landschap.” 

Kuipers: “We moeten vragen of misvattingen die er zijn ook goed beantwoorden en uitleggen, zoals het grote verschil tussen geothermie en het winnen van olie en gas. Bij de laatste 2 worden er vloeistof en gas uit de bodem gehaald, wat bodemdaling kan veroorzaken en aardbevingsrisico met zich meebrengt. Bij geothermie wordt er netto niets uit de bodem gehaald.”

Speek: “Inderdaad geothermie heeft ook niets te maken met fracking, dus boemwrikken, waarbij gebruik gemaakt wordt van chemicaliën. Als bij geothermie het ontrekkingspunt en de terugvoer van grondwater ver genoeg van elkaar liggen, is de duur van onttrekking ook behoorlijk duurzaam. Delen van een stad als Parijs maken al 100 jaar gebruik van aardwarmte.”

Er zijn volop kansen voor geothermie in De Ronde Venen

Kuipers: “Er zijn nog volop kansen voor geothermie in gemeente De Ronde Venen, zoals het voeden van een warmtenetwerk voor bedrijven en woningen en het leveren van warmte voor industriële processen. Het is een basislast voor een warmtenetwerk. Hierdoor kunnen ook andere mogelijke warmtebronnen, zoals restwarmte, aan het net gekoppeld worden.”

Speek: “Wij zien kansen voor de warmtevoorziening van woningen via een warmtenet en mogelijk ook verwarming van het nabijgelegen zwembad.”

Van der Laan: “Er wordt gewerkt aan het uitbreiden van het bedrijventerrein met 12 hectare. Daar zou geothermie de standaard kunnen zijn om warmte aan de bedrijven te leveren. Verdere uitbreiding naar de woonwijken zal onderzocht moeten worden.
Landelijk is geothermie ook nuttig voor de energietransitie. Het is een betrouwbare en continue beschikbare vorm van energie met een afname van de CO2-uitstoot als gevolg. In combinatie met het warmtenet kan er ook beter gebruik gemaakt gaan worden van warmte die overblijft bij aardwarmte.”

Kuipers: “Zeker, op veel plaatsen is aardwarmte een goede vervanger voor aardgas als bron voor warmte-voorziening.”

Speek: “Als we geothermie meer gaan inzetten als energiebron dan verlagen we werkelijk de hoeveelheid CO2 die uitgestoten wordt door de Nederlandse energiesector. Bij het gebruik van biomassa is daar absoluut geen sprake van. Biomassa stoot namelijk het meeste CO2 uit van alle fossiele alternatieven en het vernietigt biotopen die juist CO2 opnemen.”